Afgelopen vrijdag, 24 juni, werd de nieuwe beleidsnota voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking gepubliceerd, met als titel “Doen waar Nederland goed in is”. 10 dagen later, op maandag 4 juli, zullen Kamerleden met minister Schreinemacher in debat gaan over deze nota, en dus ook over het toekomstige beleid op ontwikkelingssamenwerking. Vanuit Building Change hebben we de volgende input naar Kamerleden gestuurd.
Building Change reactie aan Kamerleden
De minister stelt terecht in haar nota dat voor het behalen van de SDG’s beleidscoherentie nodig is. Beleidscoherentie voor duurzame ontwikkeling vereist echter meer dan goede samenwerking tussen verschillende ministeries om hetzelfde doel te behalen. Het speerpunt van beleidscoherentie voor duurzame ontwikkeling is dat al het Nederlandse beleid, dus juist ook het Nederlandse beleid in den brede, de inspanningen op ontwikkelingssamenwerking versterkt, in plaats van tegenwerkt. Dit is hard nodig, want op dit moment staat Nederland op positie 160 van de 163 op de spillover ranking. Dit laat zien dat het Nederlandse beleid in den brede (bijvoorbeeld op het gebied van klimaat, handel en belastingen) een groot potentieel negatief effect heeft op het vermogen van andere landen om de SDG’s te behalen.
Building Change is verheugd dat het bereiken van de SDG’s een van de hoofddoelen van het Nederlandse OS-beleid is. De SDG’s geven een duidelijke ambitie mee: Nederland moet een eerlijke bijdrage leveren aan onder andere het bestrijden van extreme armoede en ongelijkheid en de bevordering van duurzame economische groei in ontwikkelingslanden. Deze agenda moet zowel nationaal als internationaal worden opgevolgd. Een goed instrument hiervoor is de zogenaamde SDG-toets, welke is opgenomen in het Integraal Afwegingskader (IAK). Helaas wordt dit instrument niet genoemd in de nota.
Het bereiken van de SDG’s, zowel nationaal als internationaal, is een belangrijke stap richting duurzame ontwikkeling overal ter wereld en levert een belangrijke bijdrage aan coherent beleid. Hiervoor doet Building Change de volgende aanbevelingen:
- De SDG-toets wordt nog onvoldoende toegepast. Conform de motie Ceder c.s. moet de toets worden toegepast bij alle wetsvoorstellen van de vijf belangrijkste coherentieministeries (BH-OS, BuZa, Financiën, EZK en LNV), om de gevolgen van Nederlands beleid op ontwikkelingslanden en gendergelijkheid inzichtelijk te maken. De Minister zou hierbij de rol van aanjager op zich moeten nemen.
- De SDG’s moeten ook richtinggevend zijn op andere beleidsterreinen. Bevraag de Minister op haar coördinerende verantwoordelijkheid binnen het kabinet, zodat het hele kabinet zich inspant voor het behalen van de doelen op alle beleidsterreinen en zodat beleid elkaar niet tegenwerkt.
- Het huidige Actieplan Beleidscoherentie voor Ontwikkeling geeft onvoldoende ruimte voor analyse en (kritische) reflectie op de gehele Nederlandse inzet. Een expliciete koppeling tussen het Actieplan en andere strategieën en onderdelen van het internationale beleid (o.a. internationale klimaatstrategie, feministisch buitenlandbeleid en de internationale gezondheidsstrategie) is wenselijk. Hoe gaat de Minister zorgen dat ook andere Ministeries bij de implementatie, en evt. de herziening, van het Actieplan betrokken zijn?
- De minister schrijft dat er meer focus komt in het BHOS-beleid “op basis van een beleidstheorie” (p. 59) en dat die theorie aandacht heeft voor uitruileffecten tussen handel en OS. Het is belangrijk om de minister te vragen hoe zij negatieve uitruileffecten op gebied van “milieu, klimaat, mensen- en arbeidsrechten” gaat voorkomen of mitigeren, conform de aanbeveling van de IOB.
